KAÇAK KAZILARIN SONU: EĞİTİM

Batı ülkeleri bir yana dursun, Türkiye dünyada arkeoloji çalışmalarına 19. Yüzyıl içinde başlayan az sayıda ülkelerden biridir; başka bir deyişle Türk arkeolojisinin arkasında uzun geçmişi ve geleneği vardır. Bugün de yetişmiş kadroları, deneyimi ve bilimsel seviyesi ile 3. dünya ülkelerinden bir-ikisi dışında önünde yer almakta, birçok bakımdan da Batı ülkeleri ile rekabet edecek durumdadır.

Başka bir deyişle, Türk bilim insanları, diğer bilim dallarına göre, gelişmiş ülkelerle rekabet edebildiği, adlarını duyurduğu, en önemli bilim kuruluşlarında ders verebildiği tek bilim dalı arkeolojidir. Buna karşın ivedi olarak önlem alınmazsa giderek bu özelliğini yitirmeye mahkûmdur. Bu nedenle Türk arkeolojisini tehdit eden tehlikelerin başında gelen ‘Kaçak Kazılar’ hakkında öngördüğüm çözümleri kısaca belirtmek istedim.

  Meslektaşlarımın arazi dışında ki hayatında sürekli karşısına çıkan ve kendini o hayatta yalnız hissettiren bir soru vardır; ‘bizim köyde bir yer var ne zaman gideriz?’ bu soru Türk arkeolojisinin en büyük sorunu aslında. Bu soru birçok problemin olduğunun kanıtı niteliğindedir.

Peki, neydi bu problemler?

     Arkeolojinin pek bilinmeyen bir bilim dalı oluşu mu?  Ceza yaptırımlarının yetersiz oluşu mu?  Yoksa eğitim mi? Bence hepsi hatta daha fazlası… Bugün ne yazık ki ülkemiz sınırları içerisinde ‘Defineciler! Bir Olalım, Hakkımızı Alalım’ sloganıyla kurulmuş defineci derneği ve düzenli bir şekilde çıkan defineci dergisi var. Peki, neydi hakları olan şey?  Kültürel mirasımızı tahribata uğratmak mı, yoksa kültürel mirasımıza sahip çıkmak mı? Oysa ki Türkiye’nin geleceği geçmişinde saklı.  Bunun farkında olmayan defineciler geçmişimizle geleceğimizi vuruyor adeta. Onları bu yasa dışı eylemlerinde haklı olduklarına inandıran şey neydi? Kesinlikle ‘Kültürel mirasın önemini bilmemeleri ve kısa yoldan zengin olma hayali!’ Bugün kültürel mirasın değerini anlatabilmemiz için eğitim sisteminde büyük reformlar yapmamız gerek.

     İlköğretim çağında çocuklarımıza arkeoloji nedir? Tarih nedir?  Kültürel miras nedir?  Gibi temel konuların işleneceği derslerin eklenmesi ve müfredatın bizzat arkeologlar ve sanat tarihçiler tarafından hazırlanması gerek. Bu benim hayalini kurduğum bir eğitim sistemi… eğer gerçekleşirse eminim ki uzun dönem baz alınırsa kaçak kazıların ve definecilerin sayısı gün geçtikçe azalacaktır. Bu bilinçle yetişen nesil değil kaçak kazı yapmak, bizzat engel olan taraf olacaktır. Aksi takdirde her yerde ülkemizin geçmişinin nasıl silindiğini bu toprakların hemen hemen hiç bilmediğimiz geçmişini simgeleyen höyüklerin, düz yerleşmelerin, ören yerlerinin, tümülüslerin nasıl yok olup gittiğini, bazı bölgelerimizin artık dünya kültür tarihinden bir daha yerine konamayacak şekilde silindiğini izlerken buluruz kendimizi. Bu önemli konuda Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkililerinin neler yapacağını pür dikkat seyredelim görelim. Tüm bunların dışında son yıllarda güzel şehrimiz Bayburt’ta sevindirici gelişmeler olmuyor değil.  Ne mutlu bize ki kültür, turizm ve sanat alanında oluşturduğu farkındalıkla Türkiye Tanıtım Platformu tarafından ‘Yılın Valisi’ seçilen bir idareciye sahibiz.

Buradan Sayın Valimiz Ali Hamza Pehlivan Bey’e tebriklerimi sunar, Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile yürüttüğü bu çalışmalarının devamını dilerim. Satırlarıma Cumhuriyetimizin kurucusu Ulu Önder Atatürk’ün bu konu ile ilgili sözleriyle son vermek istiyorum;

“Eğitim, kültür ve bilgi aydınlığına açılan en geniş penceredir.”

Bir sonraki yazımda buluşmak üzere, hepinizi saygı ve sevgi ile selamlıyorum.

YORUM EKLE
YORUMLAR
Taha şereflioğlu
Taha şereflioğlu - 5 yıl Önce

Tek solukta okudum çok iyi

HAKAN ÖZEL TAŞ
HAKAN ÖZEL TAŞ - 5 yıl Önce

Leyla ile Mecnun, MHK ile arkeoloji.

Sudenur Topsakal
Sudenur Topsakal - 5 yıl Önce

Her makale ayrı anlamlı, tekrar tekrar okudukça yeni anlamlar çıkarıp yeni bilgiler alıyoruz. Yüreğine sağlık.

Muhammet PALA
Muhammet PALA - 5 yıl Önce

Gerçeği Yansıtan Gerçekeleri Anlatan Doğru Dürüst Ve Tarafsız Yorumlarınla Geleceği Aydınlatan Sn. Mehmet Kıraç Kardeşim Eline Yüreğine Sağlık Kariyerinde Başarılar Diliyorum.

Sultan Demir
Sultan Demir - 5 yıl Önce

Makalende kültürel miraslarımız ve arkeoloji çalışmalarına verdiğin önem ve gayret için ve bize bunu güzel yalın bir dille aktardığın için teşekkürler.

Emine Nur
Emine Nur - 5 yıl Önce

Gerçekten çok önemli bir konuya değinmişsin tebrik ediyorum:)

Haktan POLAT
Haktan POLAT - 5 yıl Önce

Değerli dostum, Kızılay’da gösterdiğin duyarlı davranışlarını, Bayburt’un kültürel envanteri hakkında bizlere anlatmaya çalışırken de görüyorum. Soluksuz okuduğum bu yazını ülkemizin başlıca sorunlarından olan konuya derman niteliğinde görüyorum. Yazılarının devamını bekliyor, başarılarının devamını diliyorum.

Mitat kayag
Mitat kayag - 5 yıl Önce

Harikasın yeğenim maşAllah