Bayburt Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencileri, TÜBİTAK 50. Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması'nda "Sarıkız arıyor, güvenle doğum yapıyor" isimli projeleriyle Erzurum bölge birincisi oldu.
10. sınıf öğrencileri Ömer Aktaş ve Haktan Ateş, öğretmenleri Fırat Aydoğdu danışmanlığında, buzağı ölümlerinin önüne geçebilmek için gebe büyükbaş hayvanların doğumu başladığı sırada sahibine cep telefonuyla uyarı gönderen sistem geliştirdi.
Öğrenciler, "Sarıkız arıyor, güvenle doğum yapıyor" adlı projeyle Erzurum bölge birinciliği elde ederek nisan ayında Ankara'da yapılacak Türkiye finaline katılmaya hak kazandı.
Öğrencilerden Ömer Aktaş, yaptığı açıklamada, Bayburt merkeze bağlı Kırkpınar köyünde hayvancılık yapan bir ailenin çocuğu olduğunu söyledi.
Doğum sırasında buzağı ölümlerinin sıklıkla yaşandığını belirten Aktaş, bu buzağı ölümlerinin önüne geçebilmek için böyle bir proje yapılıp yapılamayacağını öğretmenine danıştığını, ardından projeyi hayata geçirdiklerini anlattı.
Haktan Ateş ise danışman öğretmenlerinden aldıkları teknik desteğin ardından Tarım ve Orman İl Müdürlüğü yetkilileriyle görüştüklerini kaydederek, "Doğum anında hayvanın vücut sıcaklığının düştüğünü, nabzının yükseldiğini ve yatar pozisyonda olduğunu öğrendik. Bu bilgilerle hayvana takılabilecek şekilde tasarladığımız bir kemer yaptık." dedi.
Elektrik Elektronik Teknoloji Alanı Öğretmeni ve Proje Danışmanı Fırat Aydoğdu ise öğrencileri Ömer Aktaş'ın, kendi hayvanlarının gece ahırda kimsenin olmadığı sırada doğum yapması ve buzağının ölmesinden esinlendiğini belirterek, şunları söyledi:
"İneklerin doğum anında sahibini arayabilecek bir sitem yapılabilir mi diye bize danıştı. Bununla ilgili biz de araştırmalar yaptık. Tarım ve Orman İl Müdürlüğü ve uzman veterinerlerle görüşerek ineklerin doğum anında ne gibi değişiklikler yaşadığını öğrendik. Bu biyolojik değişikliklerden doğum sırasında nabız sayısının arttığı, vücut sıcaklığının ani olarak düştüğü ve ineğin yatar pozisyonda doğum yaptığını öğrendik."
Bu bilgilerin kendileri için sensörlerle ölçülebilir değerler olduğunu anlatan Aydoğdu, "Bu bilgileri sensörlerle değerlendirip bir mikroişlemci vasıtasıyla telefon aracılığıyla ileterek böyle bir arama işleminin yapılabileceğini düşündük. Tasarladığımız kemere nabız, sıcaklık ve mesafe sensörleri yerleştirdik. İnekteki o değerlere göre de arama işlemi gerçekleşiyor." diye konuştu.